Trochę historii o Kotorzach

Historia nazw Kotorzy, Turawy i Marszałek.

Kotorz Wielki, Gross Kochen, Gross Kotorz, Gross Kotorsch, Mega Chotors, Cotors. Oto nazwy naszej miejscowości, które historia w księgach parafialnych niosła ze sobą. Z dokumentów wynika, że nazwa Chotors pojawiła się w 1295 r. Biskup Joannes Romka z Wrocławia poleca wikaremu opolskiej katedry zaopiekować się chrześcijanami na "ambo Chotors" (na obu Kotorzach). Dotychczas dojeżdżał tu kapłan z Chrzumczutz. Obsługiwał 13 miejscowości. Było to ponad jego siły. Dlatego biskup Jan dokonał podziału i Kotorz Wielki otrzymał własnego kapłana. Data ta uchodzi za początek parafii.
Nazwa Turawa pojawiła się dopiero w 1562 r. Do tego czasu pisało się o dwóch Kucharzinach, Kucharach. Jedne były na terenie dzisiejszego jeziora; drugie - to obecna Turawa. Tradycja mówi, że nad rzeką Małej Panwi były ławy: tu ława, tam ława Niewiasty gromadziły się przy ławach, aby wprać bieliznę. Wtedy "ł" zamieniło się po pewnym czasie na "r". Kto chce, niech wierzy. Musiała to być znaczna ława, że weszła spośród innych ław do historii.
Ks.Kahl, tutejszy proboszcz, tłumaczy to  inaczej: tur tu przebywał; tu wypasał się; tu było jego miejsce. Tu zapewne stał i zamek myśliwski. Tu Georg von Koenigsfeld upodobał sobie to miejsce. A może i Catharina von Kokorz może i bliskość kościoła w Kotorzu jej się przypodobała. Stąd dokumenty będą mówiły o Turawie. Księgi chrztu wspominają w 1809 r. "przewodniczącego" Turawy. I wtedy zapewne Turawa stała się oddzielną  miejscowością.
Marszałki noszą też starą datę; w 1790 r. Księga zmarłych na str.130 pisze o pogrzebie dziecka Urbana Kanzy "von Marzolkow bey Rozsocha". Tam bracia Andreas i Sebastian Marzolek zakupili od właścicieli Turawy las, by go wyrąbać i zamienić w rolę. Parafia Kotorz Wielki składa się zatem z Kotorza Wielkiego, Kotorza Małego, Turawy i Marszałek.

Właściciele Kotorza Wielkiego.

W 1295 r. wikary katedry opolskiej obejmuje opieką duszpasterską "ambo Chotors". Datę powstania naszej miejscowości należy zatem przesunąć na wcześniejsze jeszcze lata. Kiedy Kotorz Wielki stał się własnością jakiejś znacznej rodziny - nie wiadomo. 3.3.1309 r. dokumenty duszpasterskie wspominają jakiegoś Bolko de Cotors. Tak podpisał się pod dokumentem sprzedaży Fałkowic przez księcia Bolesława Opolskiego na rzecz Macieja Domaslau. Bolko de Cotors jest więc może pierwszym historycznie znanym właścicielem Kotorza Wielkiego. W dniu 2.04.1375r. Henricus von Pechnowitz sprzedaje most przy Gosławicach nad wodą Błotnicy Stefanowi v.Luboszyc. Wśród wielu miejscowości pisze też o "ambo Chotors".
W 1399 r. Władysław Opolczyk daruje Luboszyce dominikanom w Opolu; również i młyn nakazując, aby mieszkańcy "magna et parva Cotocz, Lubiani et Hangri" tu przywozili swoje zboże do mielenia. Dokument ten podpisał też Perco de Cotocz. W 1404 r. poznajemy Mathiasa.v. Cotocz; podpisał on dokument w sporze o granicę między Wenger et Gylowa.
Rok 1418 zapisuje następnego właściciela: jest nim Jacobus alias Jacuschias Bochica, heres in Chotors (w związku z dziejami klasztoru w Czarnowąsach). W 1429 r. inny właściciel Schambor v.Chotors sprzedaje dobra kotorskie Andrzejowi v.Borgane.
Od 1462 r. Kotorz Wielki jest już własnością znacznej rodziny śląskiej von Bees. Bartosz sprzedaje dobra, również i kotorskie, bratu Adamowi, który mieszkał w Lesczinach. Adam v.Bees dobra te sprzedaje Annie Schilhangen z Otmętu. Nie wiadomo, kiedy Anna zrezygnowała w kotorskich własności.
W 1504 r. Jan von Cunowi tz sprzedaje Wenzelowi Serbce (Srbacz) dobra Kotorza Wielkiego, Stedreasches, Elguth, Cadlub, Rozsocha i obydwie Kuchary. Tu poraz pierwszy słyszymy o Rozkosze i dwóch Kucharach. Elias S(o)bcze sprzedaje dobra na rzecz Christopha von Parchowitz. Po 5 latach rezygnuje z włości na rzecz rodziny Koenigsfeld, co poświadcza książe Jan Opolski. Rodzina Koenigsfeld pochodzi z Bawarii. Petrus.Koenigsfeld miał za żonę Catharinę Andrzejowi  v.Borgane. Od 1462 r. Kotorz Wielki jest już własnością znacznej rodziny śląskiej von Bees. Bartosz sprzedaje dobra, również i kotorskie, bratu Adamowi, który mieszkał w Lesczinach. Adam v.Bees dobra te sprzedaje Annie Schilhangen z Otmętu. Nie wiadomo, kiedy Anna zrezygnowała w kotorskich własności.
W 1504 r. Jan von Cunowitz sprzedaje Wenzelowi Serbce (Srbacz) dobra Kotorza Wielkiego, Stedreasches, Elguth, Cadlub, Rozsocha i obydwie Kuchary. Tu po raz pierwszy słyszymy o Rozkosze i dwóch Kucharach. Elias S(o)bcze sprzedaje dobra na rzecz Christopha von Parchowitz. Po 5 latach rezygnuje z włości na rzecz  rodziny Koenigsfeld, co poświadcza książe Jan Opolski. Rodzina Koenigsfeld pochodzi z Bawarii. Petrus.Koenigsfeld miał za żonę Catharinę Strela z Otmętu; z nią i dwoje dzieci: Grzegorza i Catharinę. Ta wyszła w 1556r. za mąż za Jana v.Kokorz z Kamieńca spod Gliwic. Rodzina Kokorz jest starą śląską rodziną znana już w 1311 r. Georg. von Koenigsfeld jest jeszcze w 1552r. podpisany jako właściciel na obu Kucharzinach. Ale już w 10 lat później w korespondencji z Bernardem Mackowieczkim wspominając dobra Cotocz i Krznizy podpisuje się jako Georg v.Koenigsfeld, pan na Turawie i Chotorzu.

Na podstawie opublikowanych tekstów autorstwa Proboszcza Parafii Św. Michała w Kotorzu Wielkim Ks. Józefa Swolanego oraz Waltera Świerca informację opracował i zamieścił:
Jan Stonoga.