XXV - lecie Towarzystwa Miłośnikow Ziemi Turawskiej
25 lat Towarzystwa Miłośników
Zanim przejdę do skrótowego przedstawienia 25-letniej działalności Towarzystwa w Turawie postaram się o ogólne scharakteryzowanie tego ruchu na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci w Polsce. Jesteśmy bowiem świadkami odrodzenia się stowarzyszeń i ich dynamicznego rozwoju.
Należy pamiętać iż celem nadrzędnym owego czynu jest ochrona kulturowego dziedzictwa, pielęgnacja tradycji, przywiązywanie do wartości historycznych w własnym "regionie".
Obserwujemy ożywienie problematyki regionalnej, a słowa "regionalizm", "region", "mała ojczyzna", "tradycja regionalna", itp. odmieniane są we wszystkich przypadkach. U progu trzeciego tysiąclecia regionalizm ma pomóc czuć się u siebie, ma dać nowe życie patriotyzmowi lokalnemu.
Istotą regionalizmu jest troska o zachowanie w "małej ojczyźnie" własnej tożsamości i niezależności kulturowej.
Nasz ruch regionalny powstał jeszcze w okresie PRL-u w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia, a zatem w warunkach bardzo trudnych ze względów politycznych i ekonomicznych.
Tajne zebranie na którym wybrano pierwsze władze Towarzystwa odbyło się 19 lutego 1983r.
Na owym zebraniu przyjęto pierwszy dokument (propozycja statutowa) wyrażający główne cele, którymi kierować się będzie organizacja.
Skupiał się przede wszystkim na problemach ważnych i bliskich, które miały jednoczyć ludzi różnych poglądów, zawodów, pozycji społecznych, różnego wieku, wyznania i narodowości.
Założyciele Towarzystwa byli przekonani, że tego typu organizacja może zadbać o regionalne wartości, o swoje dziedzictwo kulturowe, iż nadszedł czas samodzielnego działania, że należy liczyć tylko na siebie. Tak się też stało, mimo odczuwalnego braku własnej bazy do działalności i wsparcia finansowego, Towarzystwo podjęto wartościowe inicjatywy kulturalne i środowiskowe.
W skład pierwszego Zarządu weszli :
– Przewodniczący – Walter Świerc
– Wiceprzewodniczący – Piotr Kupka i Jan Joachimiak
– Sekretarz – Helmut Weber
– Skarbnik – Stanisław Golik
– Członkowie zarządu – Rudolf Hys i Rudolf Syboń.
Już w maju 1984r. z inicjatywy Towarzystwa i przy współudziale Opolskiego Towarzystwa Kulturalno – Oświatowego, Zarządu Wojewódzkiego Ligi Ochrony Przyrody oraz Elektrowni "Opole" w Budowie odbyła się w Turawie konferencja popularno-naukowa poświęcona zagadnieniom ochrony środowiska naturalnego w regionie, szczególnie zaś w kompleksie zbiorników wodnych.
Podobnych spotkań z udziałem władz szczebla wojewódzkiego było wiele.
Na jednym z kolejnych wystosowano do ówczesnego wojewody dr. Kazimierza Dzierżana list protestacyjny, w którym, domagano się odpowiednich środków na bieżącą konserwację i prace renowacyjne zespołu pałacowego w Turawie.
Zgodnie z przyjętym statutem Towarzystwo organizowało wiele imprez środowiskowych z udziałem miejscowych zespołów ludowych Osowca, Bierdzan i Kadłuba Turawskiego.
Prawdziwy przełom w pracach Towarzystwa nastąpił po latach "władzy ludowej" przez powrót do demokracji i reformę ustroju samorządowego w latach dziewięćdziesiątych i w latach następnych.
W tym okresie notujemy dynamiczny ruch wydawniczy.
Towarzystwo zostało wydawcą kwartalnika "Fala", który ukazuje się do dnia dzisiejszego.
Pismo stało się swoistą kroniką wydarzeń oraz bardzo skuteczną formą promocji własnej gminy.
Region turawski promują także trzy pozycje książkowe o charakterze monograficznym, których dwie wydano w dwóch wersjach językowych (polskim i niemieckim). W ostatnich latach nawiązano ścisłe kontakty z uniwersytetem opolskim, szczególnie z wykładowcami specjalizującymi się w regionalizmie. Dla potrzeb wielu studentów Uniwersytetu udostępniono materiały do prac licencjackich i magisterskich.
Zwyczajem stały się organizowane konkursy wiedzy historycznej dla uczniów szkół podstawowych i miejscowego gimnazjum.
Należy podkreślić bardzo dobre przygotowanie młodzieży biorącej udział w konkursach, ich wszechstronna wiedzę na temat własnego regionu.
Towarzystwo wspiera także powstałą do życia Izbę Regionalną w Ligocie Turawskiej.
Przyjęta forma konkursowa "Na najciekawszy eksponat muzealny" daje znakomite rezultaty w gromadzeniu przedmiotów kultury materialnej świadczącej o życiu i pracy miejscowej ludności na przestrzeni ostatnich dwóch wieków.
W kręgu zainteresowania Towarzystwa w okresie 25 lat jego działalności były znajdujące się na terenie Gminy Turawa zabytki architektoniczne, chodziło tu szczególnie o ich ochronę i nadanie im nowego znaczenia.
Dotyczyło to przede wszystkim samego obiektu pałacowego i jego otoczenia oraz dwóch kościołów drewnianych w Bierdzanach i Zakrzowie Turawskim.
Jak widać choćby z tych szczegółowych informacji iż ruch regionalny w rejonie turawskim w okresie minimalnych 25 lat ma swój odczuwalny i trwały dorobek.
Istnieje jednak wśród wielu działaczy odczucie, że ich praca i zaangażowanie jest nieoszacowane i niedocenione.
Istnieje niekiedy wrażenie izolacji, umyślnego braku nagłośnienia.
Nie można przejść do porządku nad faktem, że ruch ten bywa niedostrzegany lub rozmyślnie odsuwany na margines życia publicznego.
Jestem przekonany, że w najbliższej przyszłości zostaną przygotowane rozwiązania prawne dotyczące sposobu finansowanej działalności stowarzyszeniowej.
Przewodniczący
Towarzystwa Miłośników Ziemi Turawskiej
Walter Świerc
Na zdjęciu członkowie założyciele Towarzystwa.
Jan Stonoga
Data publikacji: 20-02-2008 09:43